Thursday, April 29, 2010

एक सय एमाले युवा वाइसीएलमा प्रवेश, मार्चपास जारी

एक सय एमाले युवा वाइसीएलमा प्रवेश, मार्चपास जारी



१७ बैशाख, काठमाडौं । काठमाडौं निर्बाचन क्षेत्र नम्बर ५ बाट एक सय एमालेका युवाहरु शुक्रबार विहान वाईसिएलमा प्रवेश गरेका छन् । महाराजगन्जस्थित कोजिहोम प्यार्टी प्यालेसमा आयोजित कार्यक्रममा एकीकृत नेकपा माओवादीका पोलिटव्युरो सदस्य नारायणप्रसाद शर्माले नवप्रवेशीहरुलाई अविर लगाइदिएर स्वागत गर्नुभएको थियो ।



प्रचारात्मक कार्यक्रम जारी



यसैबीच शनिबार हुने बृहत जनप्रदर्शनको प्रचारात्मक कार्यक्रमलाई एकीकृत नेकपा माओवादीका भ्रातृ संगठनहरुले शुक्रबार पनि निरन्तरता दिएका छन् । काठमाडौंका विभिन्न स्थानमा विहानैदेखि मार्चपास, दौड जुलुश, मोटरसाइकल र्‍याली लगायतका कार्यक्रमहरु आयोजना भइरहेका छन् ।

यसक्रममा वाईसिएलले कोटेश्वरमा मार्चपास गरेको छ भने अखिल नेपाल ट्रेड युनियन महासंघको अगुवाइमा सिनामंगलबाट मोटरसाइकल र्याली निकालिएको छ । मार्चपास तथा र्‍यालीहरुले विभिन्न ठाउँको परिक्रमा गरेका छन् । र्‍याली र मार्चपासमा हजारौंको संख्यामा माओवादी कार्यकर्ताहरु सहभागी छन् । प्रदर्शनले काठमाडौं उपत्यकाको सवारी आवामगन प्रभावित भएको छ ।

मार्चपास र जुलुश पछि कार्यकर्ताहरु सरसफाइ कार्यक्रममा जुटेका वाइसीइएल काठमाडौं उपत्यका इन्चार्ज चन्द्रबहादुर थापा ‘सागर’ले जानकारी दिनुभयो ।

source:

http://www.onlinekhabar.com/wp/2010/04/30/61769.html

Wednesday, April 28, 2010

चाबहिलमा विद्यार्थी-प्रहरी भिडन्त

चाबहिलमा विद्यार्थी-प्रहरी भिडन्त (फोटो फिचरसहित)
मंगलवार, 27 अप्रेल 2010 11:15 नागरिक
1 2 3 4 5
Share this
Twitter
Digg
Del.icio.us
StumbleUpon
Facebook
Print
E-mail

काठमाडौँ, वैशाख १३ (नागरिक) नेपाल विद्यार्थी संघले चाबहिलमा गरेको आन्दोलनमा भएको ढुंगा हानाहानमा विद्यार्थी, प्रहरी र पत्रकारसमेत घाइते भएका छन्। प्रहरीले हानेको ढुंगाबाट पत्रकारहरु घाइते भएका हुन् । नागरिकका फोटोपत्रकार विजय राई, राजधानीका फोटोपत्रकार अशोक महर्जन र थप एक पत्रकार घाइते भएको नागरिकन्युजकर्मी केशब थोकरले जनाएका छन्। घाइतेको मेडिकेयर अस्पतालमा उपचार भइरहेको छ। आन्दोलनकारीलाई तितरवितर पार्न प्रहरीले १५ सेलजति अश्रुग्यास प्रहार गरिसकेको छ।


घाइतेको मेडिकेयर अस्पतालमा उपचार भइरहेको छ। आन्दोलनकारीलाई तितरवितर पार्न प्रहरीले १५ सेलजति अश्रुग्यास प्रहार गरिसकेको छ। प्रहरीका अनुसार विद्यार्थीहरुले खानेपानी संस्थानको बा.१ ब ४९९७ नम्वरको मोटरसाइकल र विहान १० बजे सोही स्थानमा नम्वर खुल्न नसकेको मोटरसाइकलमा आगजनी गरेका छन्। प्रहरीले घटनास्थलबाट १ जनालाई पक्राउ गरेको बताएको छ। तनावग्रस्त चाबहिल-गौशाला क्षेत्र अहिले सामान्य बनेको छ।

तस्बिर : केशव थोकर




तस्बिर केशव : थोकर




विद्यार्थीलाई ढुंगा हान्दै प्रहरी। तस्बिर : केशव थोकर




कुटेपछि गिरफ्तार। तस्बिर : केशव थोकर





प्रहार प्रहरीको। तस्बिर : केशव थोकर





रत्‍नपार्कमा सोमबार जलाइएको संस्थानको गाडी। तस्बिरः भास्वर ओझा

अनेरास्ववियु त्रिचन्द्र इकाई सभापति समिक बडालमाथि खुकुरी हानेको आरोपमा पक्राउ परेका त्रिचन्द्र स्ववियु उपसभापति विष्णु पौडेलेको रिहाइको माग गर्दै नेपाल विद्यार्थी संघ विरोध प्रदर्शनमा उत्रिएको हो।

नेविसंघका विद्यार्थीहरूले सोमबार उपत्यकाका विभिन्न स्थानमा एक घन्टा चक्काजाम गर्नुका साथै आधा दर्जन सवारी साधनमा तोडफोड र आगजनी गरेका थिए। उनीहरुले आजसम्म पक्राउ परेका विद्यार्थीको रिहाइ नगरे भोलि बुधबार उपत्यका बन्द गर्ने घोषणा गरेका छन्।


रत्‍नपार्कमा सोमबार जलाइएको संस्थानको गाडी। तस्बिरः भास्वर ओझा


रत्‍नपार्कमा जलाइएको गाडीको आगो निभाउँदै। तस्बिरः दीपक तोलांगे


रत्‍नपार्कमा सोमबार फोटो पत्रकारहरुमाथि आक्रमण गर्दै प्रहरी। तस्बिरः दीपक तोलांगे




त्रिचन्द्र कलेजअगाडि टायर जलाउँदै। तस्बिरः भास्वर ओझा


सोमबार त्रिचन्द्र कलेजअगाडि प्रहरी लाठी प्रहार गर्दै। तस्बिरः भास्वर ओझा


another related news:
http://www.mysansar.com/archives/2010/04/id/10436


source:
http://www.nagariknews.com/society/nation/12751-2010-04-27-05-36-40.html

Wednesday, April 21, 2010

PARIJAT पारिजातको सम्झना

पारिजातको सम्झना
21/04/2010 06:49:00संगीतश्रोता
Font size:


दिदी पारिजातको रुचि, जीवनशैली र व्यक्तित्वबारे बहिनी सुकन्याको स्मृति

हिजो वैशाख ५ गते, प्रसिद्ध साहित्यकार पारिजातको स्मृति दिवस । भौतिक रूपमा पारिजातले संसार छाडेर गएको १६ वर्ष नाघिसक्यो । तर, उनको सिर्जनात्मक प्रसिद्धि झन्-झन् उजेलिँदै गइरहेको छ । सोह्र वर्षभरिमा पनि नेपाली साहित्य-वृत्तमा पारिजातको ओजन र उचाइसम्म पुग्ने अर्को कुनै प्रभावशाली व्यक्तित्व देखिएको छैन । महिला साहित्यकारको उपस्थिति त तुलनात्मक रूपमा झन् कमजोर देखिन्छ ।

पारिजात साहित्यकार मात्रै होइन, एउटा निर्भीक, जुझारु र निरन्तर सक्रिय आन्दोलनकर्मी पनि थिइन् । एउटा सामान्य मान्छेका रूपमा पारिजातका आफ्नै रुचि/अरुचि थिए, स्वभाव र आनीबानी थिए । रमाइलो बाल्यकालदेखि जीवनको कठिन अन्तिम अवस्थासम्म पारिजातलाई साथ दिइरहने बहिनी सुकन्या बाइबा दिदीको स्वभाव 'हठी र आफ्नो कुरामा जिद्दी गर्ने खालको' भएको स्विकार्छिन् । 'दिदी जस्तोसुकै कठिन अवस्थामा पनि कुनै पिर मान्दैनथिन्,' सुकनले भनिन्, 'मलाई भने स-साना कुराले पनि पिर पथ्र्याे । परिवारमा बुबालाई केही होला कि, बिरामी दिदीलाई केही होला कि भनेर कैयौँपटक म रातभरि ननिदाईकन छट्पटिन्थेँ । तर, दिदी भने सधैँ ढुक्क ! आफू पनि सुत्दिनस्, अरूलाई पनि सुत्न दिन्नस् भनेर उल्टै मलाई हप्काउँथिन् ।'

पारिजात समयको व्यवस्थापनमा आफूलाई एकदम चुस्त राख्थिन् । उनको दैनिकी पूर्वनिर्धारित तालिकाअनुसार चल्थ्यो । बिहान ६ बजे उठ्थिन् र ओछ्यानमै कालो चिया पिउँथिन् । चिया खाइसकेपछि मात्रै मुख धुन्थिन् । पारिजातको यो बानीलाई सुकन्या 'बाउले बिगारेको बानी' भन्छिन् । पारिजातका बुबा केएस बाइबाले छोरीहरू सानै हुँदा ओछ्यानमै चियाको चुस्की लगाइदिन्थे । अन्तिम अवस्थासम्म पनि पारिजातको यो बानी छुटेन- आँखा मिच्दै बिउँझयिो, ओछ्यानमै कालो चिया सुक्र्यायो, अनि मात्रै मुख धोयो । उनी बिहानको खाना १२ बजे खान्थिन् । १२ बज्नासाथ जस्तोसुकै काममा रहे पनि उनी खान बसिहाल्थिन् । घरमा नयाँ र सम्मान गर्नुपर्ने पाहुना आएका भए पनि पारिजात आफ्नो खाना खाने समय टल्न दिँदैनथिन् । 'लौ बस्दै गर्नूस्, मेरो त खाना खाने समय भयो' पाहुनालाई उनी यसै भन्थिन् र एक्लै सपासप खान थाल्थिन् ।अमेरिकाका सोह्रौं राष्ट्रपति अब्राहम लिंकन पनि त्यसै गर्थे भनिन्छ । पारिजातको यो स्वभाव भने आफ्नै बुबाको बानीबाट निर्माण भएको थियो । 'सधैँ घडी हेरेर काम गर्ने र खाना तयार हुन अलिकति मात्रै ढिलो भयो भने निस्केर हिँडिहाल्ने बानी थियो बाउको,' सुकनले भनिन्, 'दिदी पनि त्यसै गर्थिन् ।' सुकनलाई खाना खाने वेलामा पाहुनालाई पनि बेवास्ता गर्ने दिदीको यस्तो बानी देख्दा असजिलो लाग्थ्यो । तर, पारिजात भने आफू बस्ने टेबलभन्दा सीधै अगाडिको भित्तामा घडी झुन्ड्याउने र मिनेट-मिनेटको हिसाब राखेर काम गर्ने गर्थिन् । 'समयको कुरामा त दिदीलाई मिलटरी भने पनि हुन्छ,' सुकनले भनिन्, 'जुनवेला जे गर्ने हो, त्यो गरिछाड्ने स्वभावकी ।'

पारिजातको दिउँसोको लेख्ने-पढ्ने समय दुई बजेपछि सुरु हुन्थ्यो । लेख्न-पढ्न लागेका वेला अरू मान्छे त्यहीँ भए पनि उनलाई डिस्टर्ब हुन्थेन । त्यही कोठामा अरू उनैसँग कुरा गरिरहेका छन् भने पनि पारिजात खुरुखुरु लेखपढ गरिरहेकी हुन्थिन् । साहित्यकार र साथीहरूसँग भेटघाट गर्ने उनको समय दिउँसोकै हो । तर, अध्ययन गरिरहेको वेलामा उनले साथीहरूलाई बोलाउँदिनथिन् । प्रायः साहित्यकार वा भेट्न चाहने मान्छे खबरै नगरी आउँथे । उनीहरूसँग पारिजात रिसाउँथिन्- के हो, खबर गरेर आउनुपर्दैन ? खबरै नगरी आउने ? 'तर भेट्न आउनेहरू जतिवेला पनि आइरहन्थे,' सुकन्याले सम्झिन् ।

दिउँसो तीन बजेतिर पारिजातलाई एक कप कालो चिया चाहिन्थ्यो । दिउँसो सुख्खा रोटीको नास्ता खान्थिन् । दिनभरि लेखपढ र साथीहरूसँग भेटघाट गरिसकेपछि साँझ सात बजे खाना खाने बानी थियो । बेलुकाको खानामा रक्सीको सितन हुन्थ्यो । सुकनले भनिन्, 'पहिले-पहिले बेलुकाको खानामा रक्सी र रक्सीसित आलुको पकौडा नियमित खान्थ्यौँ । साँझको खानामा दिदीलाई पकौडा अनिवार्य चाहिन्थ्यो ।' साँझको खाना खाइसकेपछि पारिजात केहीबेर गीत/गजल सुन्ने गर्थिन् । राति १० बजेतिर उनी सुत्थिन् । पारिजात सुत्ने वेलामा निकै पातलो लुगा ओढ्थिन् । बाक्लो लुगाले थिच्छ भन्थिन्, उनी । सुकन्या दिदीलाई जिस्क्याइरहन्थिन्, 'तिम्रो जिउमा त झँिगा बस्यो भने पनि थिच्छ क्यारे !'

खाना खाने कुरामा पारिजात अलि बढी सोखिन थिइन् । उनलाई थोरै खानुपथ्र्यो, मीठो खानुपथ्र्यो । उनी आफैँ पनि मीठो खाना पकाउँथिन् । खानामा अचार हुनैपथ्र्यो । खुर्सानी र लसुन मात्रै भए पनि पारिजातको भोजनमा अचार अनिवार्य हुन्थ्यो । उनी चिन्डे र कोइरालोको अचार, तिलको छोप बढी मन पराउँथिन् । नास्तामा सुख्खा रोटी, सुप र मःमः रुचाउँथिन् । कुन दिन के खाने भनेर पारिजातले साताभरिको खानाको मेनु आफँै तयार पार्थिन् । 'सबै दिनको मेनु त मैले अहिले बिसेर्ं,' सुकनले सम्भ"mदै भनिन्, 'दिदीले तयार पारेको तालिकाअनुसार हामीले सोमबार आलुपुरी, बुधबार मःमः, शुक्रबार खिचडी खान्थ्यौँ ।' पेय पदार्थमा पारिजातको सबैभन्दा बढी रुचि कालो चियामा थियो । उनी साँझपख रक्सी पनि पिउँथिन् । कफी भने उनी रुचाउँदिनथिन् । 'दिदीलाई सबैभन्दा मन नपर्ने कोकाकोला हो, उनले त्यो कहिल्यै पिइनन्,' सुकनले भनिन्, 'उनी कफी पनि खाँदिनथिन् ।'

बरु सबै चिजको अनुभव लिनुपर्छ भनेर पारिजातले कलिलो उमेरमा पनि नयाँ-नयाँ खानेकुरा खाने हिम्मत गर्थिन् । सुकन्याका अनुसार १५/१६ वर्षकै उमेरमा एकचोटि पारिजातले गाँजा खाएर घर आएकी थिइन् । गाँजाको नशा लागेपछि उनी रातभरि सुत्न सकिनन् । 'सुकन आइज, ओ, सुकन आइज न' भनेर छटपटाइरहिन् । पछि पारिजातका दाजुको साथीले कताकताबाट कागती खोजेर खुवाएपछि ठीक भएको थियो । त्यो दिन पारिजातले अनुभव लिनुपर्छ भनेर गाँजा खाएकी थिइन् ।

फूलहरूमा विशेष रुचि थियो, पारिजातको । गुराँस उनको मन पर्ने फूल थियो । पारिजातलाई मन परेको र उही वेलामा रोपेको कुर्सीमल सुकन्याले अहिले पनि पारिजातनिवासमै जोगाएर राखेकी छिन् । त्यो फूल पारिजातले मदन मेमोरियलमा पढाउँदाताकाकी जयन्ती नामकी विद्यार्थीले उपहार दिएकी थिइन् । पारिजातले त्यो फूललाई 'जयन्ती फूल' भन्थिन् । केटाकेटी छँदा त पारिजात फूल खुब बटुल्थिन् । वनजंगलमा घुम्न हुरुक्क हुने उनको बानी थियो । दार्जिलिङमा छँदा पारिजातको बाल्यकाल लगभग पूरै वनजंगलमै बितेको हो । उनी साथीहरूसँग घुम्न र वनजंगलमा दाउरा खोज्न खुब रमाउँथिन् । कतिसम्म भने दाइको मृत्यु भएका वेलामा पनि पारिजात घरमा थिइनन्, साथीहरूसँग सहरतिर घुम्न गएकी थिइन् । काठमाडौं आएपछि पनि उनी वनजंगल, हरियाली र फूलबारीमा घुम्न चाख मान्थिन् । बहिनीहरूलाई ताजा फूल ल्याएर टेबलमा राखिदिन भन्थिन् । फूलका ताजा पत्रदल किताबको कापमा राख्ने बानी थियो उनको । 'अहिले पनि दिदीले पढेका किताब झकिेर हेर्दा बीच-बीचमा सुकेका फूलका पत्रदल फेला पर्छन्,' सुकन्याले भनिन् ।

सरसफाइ र फेसनमा भने पारिजातको रुचि नै हुन्थेन । सानो छँदा राम्रो हुने, सफा लगाउने, चिटिक्क हुनेतर्फ उनले कहिल्यै वास्ता गरिनन् । सरसफाइमा सुकनले ध्यान दिन्थिन्, पारिजात भने कहिलेकाहीँ त मुखै नधोई स्कुल जान्थिन् । साथीहरूले स्कुलमा 'ए, विष्णु तेरो अनुहारमा कालो लागेको छ' भन्थे । पारिजात 'खै, कहाँ लागेको छ ?' भन्दै फरियामा थुक लगाएर पुछ्न थाल्थिन् । उमेरमा निकै सुन्दरी पारिजात नाच्ने-गाउने गर्थिन्, जुन कुरा बालाई मन पर्थेन । उनी खुबै राम्री थिइन्, प्रेमपत्र पनि खुबै आइरहन्थे । 'हामी दिदीलाई आएका प्रेमपत्र पढ्दै, हाँस्दै, च्यात्दै गथ्र्यौं,' सुकन्याले वैंशालु दिन सम्भ"mदै भनिन्, 'दिदीलाई मन पराउनेहरू त कति थिए कति ! तर, लुगा मिलाएर लगाउने कुरामा भने उनले पछिसम्म पनि त्यति धेरै ध्यान दिँदैनथिन् ।' स्कुल जाँदा मैलो पेटिकोट बाहिरै देखियो भने सुकन्याले 'दिदी, तिम्रो पेटिकोट मैलो देखिएको छ' भन्थिन् । पारिजात भने 'अघि हिँड्, पछि बसेपछि के-के देख्छे, के-के !' भनेर हकार्थिन् ।

सुरु-सुरुमा पारिजातले सारी लगाइन्, पछि बिरामी परेपछि सुविधाका लागि कुर्तासुरुवाल लगाउन थालिन् । पछिल्लो समयमा टाउको अलिकति ढाकिनेगरी सल ओढ्थिन् । पहिले उनको मन पर्ने रङ सेतो थियो । 'पछि भने हरियो रङ नै दिदीको पि्रय रङ भयो । सायद हरियो जीवनको प्रतीक भएकाले होला,' सुकन्याले अनुमान गरिन् । युवाउमेरमा अलि-अलि शृंगारमा ध्यान दिएकी पारिजातले पछिल्लो समयमा भने शृंगार प्रसाधनका सामग्रीमा खासै ध्यान दिइनन् । युवा छँदा उनले आँखामा गाजल र अनुहारमा पाउडर लगाउँथिन्, क्रिम र लिपस्टिक भने कहिल्यै लगाइनन् । एकचोटि उनका साथीहरूले क्रिम उपहार ल्याइदिएका थिए । एकदिन उनले त्यो लगाएर बाहिर निस्किन् । तर, क्रिम लगाएको केहीबेरमै उनलाई त्यसको गन्धले निकै असजिलो बनायो । 'सुकन, मलाई त यो क्रिम कतिवेला धोउ"mजस्तो भयो !' त्यतिवेला पारिजातले भनेकी थिइन् ।

जीवनको उत्तरार्द्धमा पारिजातले आफ्ना व्यक्तिगत रुचि/अरुचिप्रति लगभग वास्ता गर्न छाडेकी थिइन् । शारीरिक रूपमा अशक्त भए पनि उनी राजनीतिक परिवर्तन र अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताको आन्दोलनमा सशरीर सडकमा समेत उत्रिन् । उनले ०४६ सालको कालोपट्टी आन्दोलनको नेतृत्व पनि गरेकी थिइन् । पछिल्लो समयमा मानवअधिकार, महिलामुक्ति, बन्दी सहायतालगायतका सामाजिक काममा उनले आफूलाई बढी समर्पित गरिन् । पारिजातले साहित्य सिर्जनाका साथै सामाजिक काममा सक्रियता बढाएकी थिइन् । 'साहित्यकारभन्दा सोसल वर्कर बढी भइन् दिदी,' पछिल्लो समयको सम्झना गर्दै बहिनी सुकन्याले भनिन्, 'नेपाल मानवअधिकार संगठनको दिदी संस्थापक उपाध्यक्ष भइन्, बन्दी सहायता नियोग दिदीकै अध्यक्षतामा स्थापना भयो । कैदीहरूको सहायताका लागि नख्खु जेल, सेन्टर जेल, पोखरा, विराटनगरलगायतका देशका अन्य भागका जेलमा पनि उनी पुगिन् ।'

जीवनको अन्तिम अवस्थामा वीर अस्पतालमा रहँदा सुकन्यालाई नजिकै बोलाएर पारिजातले भनिन्, 'सुकन, यता आइज । म धेरै थाकेँ, अब बिसाउन जाँदै छु । तँैले कहिल्यै हिम्मत नहार्नू है !' संसार छाड्नुअघि पारिजातले बहिनी सुकन्यासित केही अन्तिम इच्छा व्यक्त गरेकी थिइन् । ती इच्छा थिए- आफूलाई असाध्यै मन पर्ने नेता लेनिनको फोटो मृत्युपछि शिरमा राखियोस् । शवलाई श्रद्धाञ्जलीका लागि प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा होइन, खुलामञ्चमा राखियोस्, अन्तिम संस्कार पशुपतिमा होइन, स्वयम्भूमा गरियोस् ।' पारिजातको मन पर्ने रङ भएकाले दिदीले नभने पनि सुकन्याले शवमा हरियो लुगा ओढाइदिएकी थिइन् । तर, त्यो पारिजातको अन्तिम इच्छा थिएन । त्यसपछि पारिजातको अर्थी शान्ता श्रेष्ठलगायतका महिलाले बोकेका थिए ।

यस्तै व्यक्तिगत रुचि/अरुचि र आनीबानीसहितको पारिजातको भौतिक शरीरको अवसान भएको डेढ दशकभन्दा बढी भयो । उनको भौतिक अवसानपछि उनकै जीवनका कतिपय तथ्य तोडमरोड गरिँदै छ । सुकन्यालाई दिदीको जीवन आफैँमा खुला किताबजस्तो थियो भन्ने लाग्छ । तर, मृत्युपछि कतिपय झुटा किंवदन्ती थपिएका छन् । पारिजातलाई पक्षघात थियो भन्न थालिएको छ । उनलाई पक्षघात होइन, रिह्युमाटोयड आर्थि्रटिज नामको हाडजोर्नीसम्बन्धी रोग लागेको थियो । बुबालाई कतिपय ठाउँमा होमियोप्याथिक भनेर उल्लेख गरिएको छ, खासमा बुबा एलियोप्याथिक थिए ।

पारिजात दिदीलाई सम्भदै बहिनी सुकन्या भन्छिन्, 'दिदी हाम्रो परिवारकै अभिभावक थिइन्, परिवारका सबैजसो निर्णय उनैले गर्थिन् । दिदी गएपछि मलाई एक्लो र निरीहजस्तो महसुस हुन्छ । उनको सम्झनामा निर्माण गर्न लागिएको स्मृति भवन यत्तिकै अधुरो छ । दिदीले प्रयोग गरेका थुप्रै सामान पनि त्यत्तिकै छन्, संकलित र सुरक्षित गर्न म एक्लैले कसरी सक्छु र ? म पनि गएँ भने सबै लथालिंग हुनेछ । खै, यतातिर सरकारले पनि कहिल्यै ध्यान दिँदैन ।'


sangeet.srota@gmail.com

source:
http://www.nayapatrika.net/newsportal/middle_page/12960.html

Monday, April 12, 2010

INDIA BUYING NEPAL, MADHAV NEPAL AND SUJATA SELLING IT


Indian govt had sought Nepal passport contract'

Indian govt had sought Nepal passport contract'
TNN, Apr 12, 2010, 04.41pm IST

ArticleComments (1)
Tags:India|Nepal|passport contract

KATHMANDU: The saga of Nepal's aborted controversial passport deal with India received a new twist with the leaking of a high-level confidential document that seems to indicate it was the Indian government that had sought to get the contract for printing nearly 4 million Nepali passports, out of turn, due to security concerns.

Maoist MP Narayan Kaji Shrestha Prakash tabled a letter in parliament on Sunday leaked to his party by the foreign ministry that indicates the Indian interest in the contract.

Written by India's ambassador to Nepal Rakesh Sood to Foreign Minister and Deputy Prime Minister Sujata Koirala, the letter, sent in December, pointed out that "India and Nepal share an open border regime under which Nepali citizens do not require a visa to travel to India and vice-a-versa. In recent times, the open border has also been a source of certain security concerns which have been shared with the Nepali leaders at the highest level."

After detailing a proposal to print and supply the passports by its state-owned Security Printing and Minting Corporation of India Limited, the envoy said in the letter, "This (India´s) offer will not only address some of the security concerns that have been mentioned but, I am certain, will prove to be economical for the government of Nepal."

The foreign minister on Monday sought to downplay allegations that she had struck a “secret deal" with India, denying having received the letter. There were no comments from the Indian Embassy in Kathmandu.

Nepal's triumphant Maoists called off the Nepal bandh scheduled on Monday but said they would continue their effort to topple the government of Prime Minister Madhav Kumar Nepal amidst rife speculation that the beleaguered premier would step down.

The Nepal government had floated a global tender and shortlisted four foreign companies to prin machine-readable passports. However, the tender process was stopped on the insistence of the Foreign Minister and given to the Indian state undertaking despite it quoting a higher rate and despite the Public Accounts Committee of parliament asking the government to follow the tender procedure.

The issue is now in court as well after two individuals filed public interest litigation applications separately. The Supreme Court will begin hearing them from Tuesday when it has asked the prime minister and foreign minister to appear before it.

source:
http://timesofindia.indiatimes.com/world/south-asia/Indian-govt-had-sought-Nepal-passport-contract/articleshow/5787961.cms

Sunday, April 11, 2010

भारतले भनेको थियो- 'सुरक्षा चासो सम्बोधन हुनेछ'

भारतले भनेको थियो- 'सुरक्षा चासो सम्बोधन हुनेछ'
दुर्गा खनाल




काठमाडौ, चैत्र ३० - भारतले आफूलाई मेसिन रिडेबल पासपोर्ट (एमआरपी) छाप्न दिए दुई मुलुकबीचको खुला सिमानाका कारण उब्जिएको सुरक्षा चासो सम्बोधन हुने भन्दै पत्र पठाएपछि सरकारले प्राविधिक कारण देखाउँदै टेन्डर प्रक्रिया रद्द गरेको खुलासा भएको छ ।

परराष्ट्र मन्त्रालयले टेन्डर आह्वान गरेको तीन दिनपछि भारतीय राजदूत राकेश सुदले परराष्ट्रमन्त्री सुजाता कोइरालालाई पत्र पठाई सुरक्षासँग जोडेर भारतीय कम्पनीलाई छाप्न दिन आग्रह गरेका थिए । राजदूतबाट मंसिर १९ मा मन्त्री कोइरालालाई पठाइएको अति गोप्य भनिएको पत्रमा भनिएको छ, 'पछिल्लो समयमा खुला सिमाना केही सुरक्षा चासोको स्रोत रहँदै आएको कुरा नेपाली नेताहरूलाई उच्च तहबाटै आदानप्रदान हुँदै आएको छ ।

यो प्रस्तावले त्यस्ता सुरक्षा चासोलाई सम्बोधन गर्ने मात्र होइन कि नेपाल सरकारका लागि सस्तो पनि हुनेछ ।'

भारतलाई एमआरपी छाप्न दिनु नेपालको सुरक्षासँग असम्बन्धित विषय भएको प्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपालले दाबी गर्दै आएका थिए । तर भारत आफैंले यसलाई 'सुरक्षा चासो' को विषयसँग जोडेको पत्रले रहस्योद्घाटन गरेको छ ।

भारतका लागि नेपाली पूर्वराजदूत तथा कांग्रेस नेता चक्र बाँस्तोलाले 'प्रधानमन्त्रीले सुरक्षामा असर पर्दैन भन्ने र सुदको पत्रमा यसले सुरक्षा चासो सम्बोधन गर्छ भन्नु परस्पर विरोधी भएको' बताए ।

'या त प्रधामन्त्रीले यो कुरा बुझ्नुभएन वा जनतालाई सीधै ढाँट्नुभयो,' उनले कान्तिपुरसँग भने । सरकारको यो कामले भारतको सुरक्षा चासोलाई सम्बोधन गर्न खोजिएको हो कि भन्ने देखिएको बांँस्तोलाको धारणा छ ।

'भारतको सुरक्षा चासोको विषय भए यसलाई पहिले नै उसले उठाएको भए हुन्थ्यो,' उनले भने, 'तर प्रक्रिया अघि बढेपछि त्यो कुरा उठाउनु मर्यादित होइन ।' नेपाल र भारतबीच सधैं सुरक्षा चासोको विषय उठिरहने उल्लेख गर्दै उनले त्यसबेला यो विषय नउठाएर समय बितेपछि प्रक्रिया छाडेर गैरकूटनीतिक कुरा गरेको बाँस्तोलाको टिप्पणी छ ।

परराष्ट्र मन्त्रालयले मंसिर १६ मा पूर्वयोग्यता पुगेका १४ कम्पनीहरूका लागि टेन्डर आह्वान गरेको थियो । टेन्डर आह्वान गरेको तीन दिनपछि राजदूतावासले सुरक्षा चासोलाई जोडदै भारतको 'सेक्युरिटी पि्रन्टिङ एन्ड मिन्टिङ कम्पनी लिमिटेड' नेपालीको आवश्यकताअनुसार एमआरपी छाप्न तयार रहेको पत्र पठाएको थियो । 'पि्र-क्वालिफिकेसन' को चरणमा भारतीय कुनै कम्पनीले दरखास्त दिएका थिएनन् । दरखास्त नै नदिएको अवस्थामा अन्य छानिएका कम्पनीबीचको टेन्डर प्रक्रिया सुरु भएपछि राजदूतावासको पत्र मन्त्रालयमा आएको हो ।

उक्त पत्र आएको डेढ महिनापछि टेन्डर प्रक्रियामा छानिएका चारवटा कम्पनीले 'टेक्निकल स्पेसिफिकेसन' संशोधन गर्न आग्रह गरेका कारण प्राविधिक रूपमा 'विडिङ प्रोसेस' अघि बढाउन नसकिने भन्दै पुस ३० मा टेन्डर रद्द गरियो ।

टेन्डर रद्द गरेको भोलिपल्टै भारतीय विदेशमन्त्री एसएम कृष्णा नेपाल भ्रमण आएका थिए । त्यही समयमा एमआरपी खरिदबारे उनीसँग परराष्ट्र मन्त्रालयले कुराकानी गर्‍यो । कृष्णासँग भएको छलफलपछि माघ ११ मा भारतीय कम्पनीका दुई अधिकारीले मन्त्रालयमा आई छलफल गरेका थिए । त्यसपछि माघ १८ मा पुनः राजदूत सुदले पत्र पठाएका थिए । फागुन २ मा नेपाली टोली फेरि छलफल गर्न दिल्ली गएको थियो । त्यही दिन संसदको सार्वजनिक लेखा समितिले 'पासपोर्ट छपाइका सम्बन्धमा भारतबाहेक अन्य मित्रराष्ट्रसँग पनि छलफल सुरु गर्न निर्देशन दिएको थियो । समितिले फागुन १३ गते पुरानै टेन्डर प्रक्रियालाई निरन्तरता दिन पुनः अर्को निर्देशन जारी गर्‍यो ।

तर संसदीय समितिका दुईवटा निर्णय बेवास्ता गर्दै चैत ६ मा मन्त्रिपरिषद्ले भारतलाई नै दिने निर्णय गरेको थियो । अन्तर्राष्ट्रिय नागरिक उड्डयन संगठनको बाध्यकारी प्रावधानका कारण गत चैत १९ देखि एमआरपी लागू गर्नुपर्ने थियो । त्यसलाई र प्रक्रिया अघि बढिसकेको भन्दै सरकारले भारतलाई नै दियो ।

संसदमा आपत्ति

संसदमा पनि भारतीय राजदूतावासको पत्र र एमआरपी प्रकरणमा सरकारले गरेको लापरबाहीबारे आइतबार कुरा उठेको थियो । माओवादीले सरकारले राष्ट्रघाती निर्णय गरेको भन्दै आपत्ति जनाएको थियो । 'राजदूतावासबाट पत्र आएपछि सिलसिलाबद्घ रूपमा टेन्डर रद्द गरी भारतलाई दिइएको छ,' माओवादी उपाध्यक्ष नारायणकाजी श्रेष्ठले संसदको विशेष समयमा बोल्दै भने, 'सरकारले राष्ट्रिय सुरक्षाको संवेदनशील विषयमा खेलवाड गरेको छ ।'


(भारतीय राजदूत सुदले परराष्ट्रमन्त्री कोइरालालाई लेखेको पत्रको भावानुवाद)

भारतीय राजदूत, काठमान्डू (नेपाल)

गोप्य

नं. केएटी/सीओएम/२०७/२/०२-क्ष्क्ष्

डिसेम्बर ४, २००९

महामहिम

नेपाल र भारतबीच खुला सिमाना छ जसबाट दुई देशका नागरिकलाई आवतजावत गर्न भिसा लाग्दैन । पछिल्लो समयमा खुला सिमाना पनि सुरक्षा चासोको स्रोत बनेको छ जसका बारेमा नेपालका उच्च तहका नेताहरूसँग कुराकानी भएको छ ।

२. सन् २०१० को अपि्रल १ देखि मेसिन रिडेबल पासपोर्ट जारी गर्नुपर्ने अन्तर्राष्ट्रिय बाध्यताका कारण नेपाल यसबारेमा विचार गरिरहेको छ । भारत र नेपालबीचको मैत्रीपूर्ण सम्बन्धको एउटा पाटोका रूपमा र भिसा नलाग्ने अवस्थाको फाइदा व्यवस्थापन गर्न सेक्युरिटी पि्रन्टिङ एन्ड मिन्टिङ कर्पोरेसन अफ इन्डिया लिमिटेड

(एसपीएमसीआईएल) नेपाली आवश्यकताअनुसार मेसिन रिडेबल पासपोर्ट उत्पादन गर्न तयार छ । नेपाल सरकारलाई ३६ पृष्ठको प्रतिपासपोर्ट सहुलियतमा भारु २०० मा उपलब्ध गराइनेछ । यो मूल्य त्यही पासपोर्टका लागि भारतीय विदेश मन्त्रालयले तिर्नेभन्दा कम हो । यो विशेष मूल्यले हाम्रो जनताबीच रहेको निकट सम्बन्ध र त्यो सम्बन्धलाई मजबुत बनाउने हाम्रो प्रतिबद्धता प्रतिविम्बित गर्छ । एसपीएमसीआईएल भारतीय वित्त मन्त्रालयअन्तर्गतको प्रतिष्ठित कम्पनी हो । यससँग पासपोर्ट, नोटलगायत सेक्युरिटी पेपर छापेको राम्रो अनुभव छ । यसले नेपाल राष्ट्र बैंकका लागि नोट पनि छापेको छ ।

३. यसले उल्लिखित सुरक्षा चासो सम्बोधन मात्र गर्दैन, नेपाल सरकारका लागि आर्थिक रूपमा फाइदाजनक पनि हुनेमा म विश्वस्त छु । एसपीएमसीआईएल जतिसक्दो छिटो यो प्रक्रियालाई अन्तिम रूप दिन नेपाली टोलीलाई स्वागत गर्न तयार छ । म सकारात्मक उत्तरको आशामा छु ।

महामहिम, कृपया यो उच्च सरोकारप्रतिको मेरो प्रतिबद्धता स्वीकारिदिनुहोला ।

महामहिम श्रीमती सुजाता कोइराला

उपप्रधानमन्त्री तथा परराष्ट्रमन्त्री

नेपाल सरकार

नारायणहिटी दरबार, काठमाडौं

प्रतिलिपि प्रेषित

महामहिम डा. मदन के भट्टराई, परराष्ट्र सचिव

- राकेश सुद

source:
http://www.ekantipur.com/np/2066/12/30/full-news/309882/

Passportgate makes Nepal cancel deal with India

Passportgate makes Nepal cancel deal with India
TNN, Apr 11, 2010, 10.20pm IST

ArticleComments
Tags:Madhav Kumar Nepal|Passport Gate

KATHMANDU: After the 1950 Peace and Friendship Treaty that Nepal wants to scrap and the Integrated Mahakali Treaty for river-water sharing that Nepal’s parties say are against national interests, Prime Minister Madhav Kumar Nepal met his “Passport Gate” on Sunday, being forced to convene a late-night cabinet meeting and cancel a controversial new deal with India to print new Nepali passports.

Information and communications minister Shankar Pokhrel, who is also the spokesman of the coalition government, told waiting journalists at the end of the emergency meeting that the contract to Security Printing and Minting Corporation of India would be cancelled and the government would call for new bids following the advice of a parliamentary committee.

The passport debacle marks a blow against Foreign Minister Sujata Koirala, who is accused of “illegally” halting an earlier tender process to force the government into handing over the contract for printing 3 million Nepali passports to the Indian company. Koirala’s chances to assume her father Grija Prasad Koirala’s mantle as the leader of the Nepali Congress party will receive a serious setback with the passport climbdown.

It also shows up India’s Nepal policy in a poor light yet again. The passport contract was discussed by External Affairs Minister S M Krishna himself and the ministerial involvement, when it was common knowledge that a tender process was already in place, shows the Indian establishment’s chronic tendency to become dubiously involved in deals.

The Nepal government had floated a global tender and shortlisted four foreign companies to prin machine-readable passports. However, the tender process was stopped on the insistence of the Foreign Minister and given to the Indian state undertaking despite it quoting a higher rate and despite the Public Accounts Committee of parliament asking the government to follow the tender procedure.

The issue is now in court as well after two individuals filed public interest litigation applications separately. The Supreme Court will begin hearing them from Monday when it has asked the prime minister and foreign minister to appear before it.
The Maoists too have grabbed the opportunity to embarrass the prime minister and called a Nepal bandh Monday to protest against the deal with India. It was not known immediately whether they would still go ahead with the protest. The former guerrillas are also demanding the ouster of Nepal over the debacle.

source:
http://timesofindia.indiatimes.com/world/south-asia/Passportgate-makes-Nepal-cancel-deal-with-India/articleshow/5785435.cms


THE NEWS BEFORE THAT

Nepal scraps passport deal with India under 'Maoist pressure'
PTI, Apr 12, 2010, 04.38pm IST

ArticleComments (24)
Tags:under Maoist pressure|Nepal scraps passport deal with India

KATHMANDU: In a major climb down, the Nepalese government has scrapped a controversial deal with India for printing of Machine Readable Passport from a government security press, which led to Maoist calling off their nationwide strike.

The government decision came hours before the country's apex court was to hear the case and was announced by Communication Minister and government spokesman Shanker Pokharel after a cabinet meeting.

It was apparent that the government caved in to pressure by the Maoist who had termed the step as bowing to India.

"The government decided to accept the advice of the parliamentary committee which went into the matter and procured passports to the competitive bidding," Pokhrel said.

The government decision came four days after the Supreme Court ordered the deal to be put on hold and summoned Prime Minister Madhav Kumar Nepal and his deputy Sujata Koirala to explain the decision before it.

Under the new International Civil Aviation rules, Nepal was to issue new machine readable passports to new applicants by April 1.

Nepal government had recently decided to award the contract of supplying MRP to Indian security press at a rate of USD 4 per copy through bilateral negotiations in order to get the ultra-modern passport printed as soon as possible after the International Civil Aviation Organisation asked it to halt issuance of hand written passports.

The decision to cancel the order came after Maoists announced general strike today to oppose the government's plan to get the smart passports printed in Indian press.

As the government withdrew the decision to print the passport from India, the Maoists also withdrew their strike, the Maoist sources said.

A Parliament Committee had summoned Prime Minister Madhav Kumar Nepal this week to furnish clarification regarding the issue of the decision to award the contract to the Indian security press to supply the passports.

Responding to the Parliament committee's query the Prime Minister had said that the decision was taken to award the contract to India keeping in view diplomatic and political relations.

After missing the deadline, the government has made a request to the ICAO to extend the time and allow the issuance of hand written passport for the time being.

SOURCE:
http://timesofindia.indiatimes.com/world/south-asia/Nepal-scraps-passport-deal-with-India-under-Maoist-pressure/articleshow/5787942.cms

बिन्ती कमरेड, देशका लागि राजीनामा दिनूस्

बिन्ती कमरेड, देशका लागि राजीनामा दिनूस्
11/04/2010 07:04:00Naya Patrika
Font size:




- राजनीतिक विपत्ति आउँदै छ, त्यसको टीका एमालेले लिनुहँुदैन, सहमति गरेर जस लिनुपर्छ भनेर प्रधानमन्त्रीको ध्यानाकर्षण गराउन हस्ताक्षर अभियान चलाएका हौँ ।
- पासपोर्ट काण्डसम्म आइपुग्दा उहाँ -प्रधानमन्त्री) को अनुहारै छोपिनेगरी नाकमुख सबै गाडियो । राजनीतिक इमान नभएपछि यहाँ जे पनि हुनेरहेछ, हाम्रा प्रधानमन्त्री त्यही राजनीतिको खेलाडी बन्नुभयो ।
- प्रजनन नै नहुने साँढेबाट बच्चाको के आशा गर्नु ? सहमति नै गर्न नसक्ने सरकारबाट संविधानको के आशा गर्नु ? अब उहाँ -प्रधानमन्त्री) सफल हुने आशा पनि छैन । त्यसैले राजीनामा दिनुपर्छ ।
- शान्ति र संविधानमा जाऊँ, अनि आफ्नै पौरखको सरकार बनाउ“m । यो त हाम्रो पौरखको सरकार नै होइन, यसबाट के आशा गर्ने ?
- एउटा कथामा बालिकाले एक-दुई थप्पड खाइन्, तर बाबुआमालाई कुकुरको मासु खानबाट जोगाइन् । हो, हामी पनि थप्पड खान तयार छौँ, तर शान्ति र संविधानको बाधक एमाले हो भनेर टीका लगाउनबाट पार्टी र नेतृत्वलाई जोगाउन खोज्दै छौँ ।
- बिन्ती छ कमरेड, राष्ट्रका लागि, संविधानका लागि राजीनामा दिनोस्, बाधक नहुनोस् । राजीनामा दिँदैमा तपाईं सानो हुनुहुन्न, बरु महान् हुनुहुन्छ ।
- चुनावमा वाम एकता गरौँ भनेर हामीले प्रस्ताव ल्याएका थियौँ, लुम्बिनीमा त तालमेलको सहमति पनि बनाएका थियौँ । तर माधव कमरेड, त्यतिवेला तपाईंले हाम्रो उपहास गर्नुभयो र चुनावबाट आखिर ३३ सिटमा आइपुग्नुभयो ।
- एमआरपी राष्ट्रको कलंक हो । त्यो कलंकको टीका हाम्रै प्रधानमन्त्रीको निधारमा पनि लाग्नु दुःखको कुरा हो ।


नयाँ पत्रिका
काठमाडौं, २८ चैत
एमाले संसदीय दलको शनिबार सुरु भएको बैठकमा सबैजसो सभासद्ले प्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपालको राजीनामा मागेका छन् । सभासद्हरू कसैले आक्रोश पोखेर राजीनामा मागे, कसैले बिन्ती गरेर, कसैले व्यंग्य गरेर त कसैले कथा भनेर ।
संसदीय दलको बैठकमा पार्टी स्थायी कमिटीका सदस्यहरू पनि उपस्थित थिए । धेरैजसो सभासद् प्रधानमन्त्री माधव नेपालको राजीनामाको पक्षमा छन् भनेर जानकारी दिँदा पार्टी स्थायी कमिटी सदस्यहरूले नपत्याएको भन्दै पार्टी अध्यक्ष तथा संसदीय दलका नेता झलनाथ खनालले स्थायी कमिटी सदस्यहरूलाई पनि संसदीय दलको बैठकमा आमन्त्रण गरेका थिए ।
तर एकपछि अर्को सभासद्ले प्रधानमन्त्री नेपालको राजीनामा मागेपछि वरिष्ठ नेता केपी ओली र रक्षामन्त्री विद्या भण्डारीलगायतका नेताहरू भने बीचबैठकमै हिँडेका थिए । भण्डारी ३० मिनेटमै र ओली ४० मिनेटपछि बैठकबाट बाहिरिएका थिए ।
तर प्रधानमन्त्री नेपालले भने सबै आलोचना धैर्यपूर्वक सुने । बिहान सवा आठ बजे सुरु भएको बैठकमा बेलुका साढे चार बजेसम्म सभासद्हरूले आफूमाथि आक्रोश पोखिरहँदा पनि प्रधानमन्त्रीले सुनिरहे । उनले ट्वाइलेट जाने वेला पनि एकैछिनमा म आउँछु है भन्दै सभासद्लाई भाषण रोक्न लगाएका थिए । फर्किएपछि फेरि आफ्नो आलोचना सुनेका थिए । धेरै वक्ताले प्रधानमन्त्रीलाई सीधै सम्बोधन गर्दै 'तपाईं राजीनामा दिनोस्' भनेका थिए ।
पार्टी महासचिव ईश्वर पोखरेल र नेताहरू भरतमोहन अधिकारी, अमृत बोहरा र गृहमन्त्री भीम रावल पनि बैठकको सुरुदेखि अन्तसम्म बसेका थिए ।
बैठकको सुरुवातमा दलका नेता खनालले बोलेका थिए । उनले सबै सभासद्लाई आफ्नो भनाइ स्पष्ट रूपमा राख्न पनि आग्रह गरेका थिए । 'लोकतान्त्रिक पार्टी हो, जमेर कुरा राख्नोस्,' सभासद्हरूलाई उनको आग्रह थियो । त्यसपछि बोल्न चाहने सभासद्ले हात उठाए । हात उठाएका सभासद्लाई क्रमैसँग बोल्न दिइयो । शनिबार बोल्न बाँकी सभासद् आइतबारको बैठकमा बोल्दै छन् ।


कसले के भने ?

यामलाल कँडेल ः हस्ताक्षर-अभियान पार्टीविरुद्ध होइन, शान्ति र संविधानका लागि हो । १४ जेठसम्म संविधान बन्न नसके संवैधानिक संकट उत्पन्न हुनुअघि राजनीतिक सहमति हुनुपर्छ । राजनीतिक विपत्ति आउँदै छ, त्यसको टीका एमालेले लिनुहुँदैन, सहमति गरेर जस लिनुपर्छ भनेर प्रधानमन्त्रीको ध्यानाकर्षण गराउन हामीले हस्ताक्षर अभियान चलाएका हौँ । हामी स्पष्ट छौँ, सहमतिको बाधक यो सरकार हो, यसले राजीनामा दिनुपर्छ । तर, पार्टीलाई बचाउन खोज्दा माले र एमाले भन्ने ? पहिले मालेमा लागेकाले बोल्नै नपाउने ? यो कस्तो राजनीति
हो ? कसको कमजोरी लुकाउन यस्तो प्रचार गरिँदै छ ? -कँडेलले धाराप्रवाह करिब ५० मिनेट बोलेका थिए)
विजय पौडेल ः एमालेले यस्तो वेलामा सरकारको नेतृत्व पाएको हो जुनवेला कसैले निहुँ खोजे राजीनामा दिन्छु भनेर प्रधानमन्त्रीले आफ्नो कुरा लागू गराउन सक्नुहुन्थ्यो । तर, उहाँले आफ्नो बल होइन, कमजोरी प्रदर्शन गर्नुभयो । जसले जे भन्यो, त्यही मान्छु भन्न थाल्नुभयो । जसरी पनि सरकार जोगाउने खेलमा लाग्नुभयो । हुँदाहुँदा पासपोर्ट काण्डसम्म आइपुग्दा उहाँको अनुहारै छोपिनेगरी नाकमुख सबै गाडियो । राजनीतिक इमान नभएपछि यहाँ जे पनि हुनेरहेछ, हाम्रा प्रधानमन्त्री त्यही राजनीतिको खेलाडी बन्नुभयो । तर, समय छँदै उहाँले सम्मानजनक बहिर्गमनको उपाय खोज्नुपर्छ । आफैं निर्णय गरेर सरकार छाड्नुपर्छ, अरूले फालेपछि मात्र जाने दिन पर्खनुहुन्न । -पौडेल करिब ३० मिनेट बोले)
थममाया थापा ः शान्ति र संविधानका लागि सहमतिको बाटो त खोज्नुपर्छ । तर, सहमति खोज्ने भनेको माओवादीलाई निःसर्त समर्थन गर्ने पनि होइन । पार्टी केन्द्रीय कमिटीले गरेको निर्णयअनुसार माओवादीले सर्त मान्नुपर्‍यो ।
त्यसपछि मात्र उससँग सहमति गरेर अघि बढ्न सकिन्छ ।
युवराज कार्की ः हामीले सरकारबाट प्रधानमन्त्रीको राजीनामा मागेका हौँ, अन्त्य यो सरकारको मात्र हो, तर भविष्य पार्टीको जोगाउन खोजेका हौँ । दक्षिणपन्थी गठबन्धनको नेतृत्व गरेर हाम्रा नेता जतिन्जेल प्रधानमन्त्री बन्नुहुन्छ, पार्टीलाई त्यति घाटा छ । पार्टीलाई नष्ट गर्ने यो सरकारबाट हामी तुरुन्त हट्नुपर्छ ।
प्रद्युम्न चौहान ः राष्ट्रिय सहमति नभएसम्म संविधान बन्दैन । संविधान बनेन भने कलंकको टीका एमालेको निधारमा लाग्छ । त्यसैले एमालेका नेता तथा कार्यकर्ताको सम्मानको अगाडि प्रधानमन्त्रीले हठ गर्नुहुन्न । उहाँ अहिले शान्तिप्रक्रिया, सहमति र संविधानको बाधक बन्नुभएको छ, त्यसैले
राजीनामा दिनुपर्छ ।
गोपाल ठाकुर ः प्रजनन नै नहुने साँढेबाट बच्चाको के आशा गर्नु ? सहमति नै गर्न नसक्ने सरकारबाट संविधानको के आशा गर्नु ? प्रधानमन्त्री माधव नेपाल सहमति बनाएर संविधान निर्माणमा जुट्न सक्नुभएन । अब उहाँ त्यसतर्फ जाने र सफल हुने आशा पनि छैन । त्यसैले राजीनामा दिनुपर्छ ।
सीता पौडेल ः आफ्नै पार्टीको सरकार छ, आफ्नै सभासद्ले हस्ताक्षर अभियान चलाउने ? पार्टीले छाडा छाडेकोले यस्तो अराजकता उत्पन्न भएको हो । यस्ता सारा सभासद्लाई कारबाही गर्नुपर्छ र वर्तमान सरकारले नै शान्ति ल्याउँछ र संविधान बनाउँछ भनेर जनतालाई विश्वस्त गराउनुपर्छ ।
रवीन्द्र अधिकारी ः शान्ति र संविधान चाहिएको एमालेलाई मात्र हो, दक्षिणपन्थी र उग्रपन्थीलाई होइन । तर, हामी अहिले नै दक्षिणपन्थी चक्रब्युहबाट उम्केनौँ भने भविष्यमा चाहेर पनि उम्कन सक्नेछैनौँ, त्यसवेला त्यही शक्तिले उल्टै हामीलाई खान्छ । शान्ति र संविधानमा जाऊँ, अनि आफ्नै पौरखको सरकार बनाउ“m । यो त हाम्रो पौरखको सरकार नै होइन, यसबाट के आशा गर्ने ?
रिजवान अन्सारी ः सानालाई कारबाही गर्ने, ठूलालाई पुरस्कृत गर्ने सामन्तवादी तपाईं प्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपाल नै हुनुहुन्छ । तपाईंले म प्रधानमन्त्रीको पनि आदेश मान्दिनँ भन्ने रक्षामन्त्रीलाई छुन पनि सक्नुभो ? प्रधानमन्त्रीविरुद्ध नै आक्रोशित भएर भारत भ्रमण बहिष्कार गर्ने सुजातालाई केही गर्न सक्नुभो ? शान्ति सुव्यवस्था ध्वस्त बनाउने गृहमन्त्री भीम रावललाई कारबाही गर्न सक्नुभो ? तर, तपाईंले मेरो राजीनामा भने माग्नुभयो । ठीकै छ, मैले तपाईंका लागि मन्त्री छोडेजस्तै तपाईंले राष्ट्रिय सहमतिका लागि सरकार छाड्नूस् । तपाईंले सरकार छाडेमा पार्टी कमजोर हुँदैन, बरु बलियो हुन्छ । तर, तपाईंले सत्ताका लागि यति धेरै लोभ गर्नुहोला भन्ने मैले कल्पनै गरेको थिइनँ । तपाइर्ंको सत्तामोह देखेर मलाई एउटा कथा याद आयो । एकपटक एउटा परिवारमा आमाले खसीको मासु हो भन्ने ठानेर कुकुरको मासु किनिन् र पकाइन् । छोरीले आमाले कुकुरको मासु किनेको र पकाएको देखिरहेकी थिई । आमालाई उसले सम्झाउन खोजी, तर आमाले मान्दै मानिनन् । आमाले बाबुलाई मासु खान बोलाइन् । बाबुलाई कसरी त्यो मासु खानबाट जोगाउने भनेर सोचेपछि छोरीले त्यो मासुमा पिसाब गरिदिइन् । बाबु र सिंगो परिवारले कुुकुरको मासु
खानुपरेन । बालिकाले एक-दुई थप्पड खाइन्, तर बाबुआमालाई कुकुरको मासु खानबाट जोगाइन् । हो, हामी पनि थप्पड खान तयार छौँ, तर शान्ति र संविधानको बाधक एमाले हो भनेर टीका लगाउनबाट पार्टी र नेतृत्वलाई जोगाउन खोज्दै छौँ ।
राधा ज्ञवाली ः बिन्ती छ कमरेड, राष्ट्रका लागि, संविधानका लागि राजीनामा दिनोस्, बाधक नहुनोस् । राजीनामा दिँदैमा तपाईं सानो हुनुहुन्न, बरु महान् हुनुहुन्छ । राजीनामा दिनुभयो, निकास निस्कियो भने इतिहासले तपाईंलाई त्यागी भन्नेछ, पदमा टाँस्सिरहनुभयो भने इतिहासले लोभी भन्नेछ । तपाइर्ं त्यागको बाटो अपनाउनुहोस् ।
रामनाथ ढकाल ः चुनावमा वाम एकता गरौँ भनेर हामीले प्रस्ताव ल्याएका थियौँ, लुम्बिनीमा त तालमेलको सहमति पनि बनाएका थियौँ । तर माधव कमरेड, त्यतिवेला तपाईंले हाम्रो उपहास गर्नुभयो र चुनावबाट आखिर ३३ सिटमा आइपुग्नुभयो । तर, चुनावपछि त्यही माओवादीले दिएको राष्ट्रपतिको ललिपपमा लोभिनुभयो । पछि प्रचण्डको राजीनामापछि सहमतिको सरकार बनाउन पनि पहल गर्नुभएन । यत्रो महिनाको राजनीतिक घटनाले पुष्टि गरेको छ, तपाईं सहमतिको केन्द्र हुन सक्नुहुन्न, त्यसैले छोड्नोस् । अहिले त एमआरपीका नाममा गण्डकी, कोसी र महाकालीमा भन्दा बढी राष्ट्रघात भएको छ । यसको कलंक तपाईंले पार्टीलाई पनि बोकाउनुभएको छ, त्यसैले पनि तपाईंले नैतिकताका आधारमा राजीनामा दिनुपर्छ ।
नजिर मियाँ ः एमालेकै सरकारले संविधान बनाउँछ । जनतामा यो विश्वास छ । तर, केही सभासद्ले आफ्नै पार्टीको नेतृत्वको सरकारको राजीनामा मागेका छन् । हस्ताक्षर अभियान चलाएका छन् । उनीहरूलाई कारबाही हुनुपर्छ ।
दीपक कार्की ः सरकारका कमजोरी होलान् । यो एमालेको एकल बहुमतको सरकार होइन । सबैसँग सहमति गरेर अघि बढ्दा सरकारबाट केही कमजोरी भए होलान्, मन्त्रीहरूबाट पनि व्यक्तिगत रूपमा केही कमजोरी भए होलान् । तर, सरकारका केही कमजोरी भए भन्दैमा सत्ता लगेर त्यसै माओवादीलाई सुम्पने कुरा युक्तिसंगत होइन ।
ल्हार्केन लामा ः एमआरपी राष्ट्रको कलंक हो । त्यो कलंकको टीका हाम्रै प्रधानमन्त्रीको निधारमा पनि लाग्नु दुःखको कुरा हो । भारतमा माओवादीले पुलिस मार्दा गृहमन्त्री पी. चिदम्बरम्ले तत्काल राजीनामा दिए । तर, हामीकहाँ प्रधानमन्त्रीले पासपोर्ट काण्डमा देशमाथि नै गद्दारी गरे भनेर सार्वभौम संसद्को समितिले भन्दा पनि राजीनामा दिनु नपर्ने ? पहिला-पहिला त मन्त्री आएपछि भेटौँ-भेटौँ भन्ने लाग्थ्यो, तर अहिले त प्रधानमन्त्री र मन्त्रीको कमजोरीको ताल हेर्दा उनीहरू आए भने भागौँ-भागौँ लाग्छ ।
कृष्णप्रसाद सापकोटा ः राष्ट्रिय सहमतिको सरकार बनाउन माओवादीको उग्रवामपन्थी योजना र व्यवहार बाधक छ, त्यो सच्चिनुपर्छ । सच्चिएको माओवादीसँगको सहकार्य गर्ने नीति पार्टीले अघि सारेको हो

source:
http://www.nayapatrika.net/newsportal/cover_story/12766.html

एमालेको कलि-काल

एमालेको कलि-काल
11/04/2010 17:22:00Naya Patrika
Font size:


यो सालको अन्तिम मसान्त होइन । ०६६ सालको अन्तिम दिन भोलि बाँकी नै छ । तर, आजै चैतेमसान्त भइदिए हुन्थ्यो भन्ने यो टिप्पणीकारलाई लागेको छ ।
प्रधानमन्त्रीलाई राजीनामा दिन ७० जना सभासद्को हस्ताक्षर भन्ने भँगेराटाउके समाचारले पहिलो धक्का दिएको थियो । सर्वसम्मतिबाट नेकपा एमालेको केन्द्रीय कमिटीबाट प्रस्ताव गरिएका माधवकुमार नेपालको राजीनामा माग्दै एमालेकै ११ जना सभासद्को नाम पढेपछि एकपल्ट धेरैको मन दुख्यो । माधवकुमार नेपालको राजीनामा माग्ने र पत्रपत्रिकामा प्रतिक्रिया दिनेहरूको नाम पढ्न थालेपछि मेरो मस्तिष्कमा नेपाली राजनीतिलाई विनाशको पल्लै फालसम्म लैजाने ०५४ सालको एमाले विभाजनको दृश्य झलझली नाच्न थाल्यो ।
०५४ सालमा पनि पार्टीलाई संसद्कै आडमा फुटाइएको थियो भने अहिले पनि विनाशको राग संसद्तिरैबाट उठेको थियो । उतिवेला एउटा थाङ्ने मुद्दा उठाइएको थियो पार्टी फुटाउन महाकाली नाम गरेको । नेकपा एमालेलाई विभाजित गरेपछि सुस्ताएर बगरमा पल्टिएको महाकाली कालो रातले १३ वर्ष पूरा गरिसक्दा पनि ब्युँझिन सकेको छैन र निकट भविष्यमा त्यो बिउँझिने सम्भावना पनि अहिलेसम्म देखिएको छैन । तर, नेकपा एमालेका केही अबुझ नेताका कारण महाकाली प्रकरणले मुलुकमा राजाको दक्षिणपन्थी निरंकुशता र माओवादीको उग्रवामपन्थी निरंकुशतालाई बलियो बनाउने अनि नेकपा एमालेसहित नेपालको प्रजातान्त्रिक शक्तिलाई कमजोर बनाउनेबाहेक अर्को कुनै काम गर्न सकेन ।
एउटा घटना बीभत्स हुन्छ, त्यही घटना दोहोरिँदा व्यंग्य हुन्छ । नेकपा एमालेको जिन्दगीमा त्यो पुरानो र बीभत्स ०५४ साल यतिवेला विद्रूप व्यंग्य भएर दोहोरिएको छ । हिजो पनि विवादको मुद्दा खाते थियो । अहिलेको मुद्दा पनि त्यस्तै खाते छ । ०५४ सालको विद्रोह पनि संसद्बाटै आरम्भ भएको थियो । अहिले पनि विद्रोहको शंखघोष संसद्बाटै भएको छ । उतिवेला नेपाली कांग्रेसका नेता रामचन्द्र पौडेल सभामुख थिए । अहिले नेकपा एमालेकै सुवास नेम्वाङ सभामुख छन् । ०५४ सालमा विद्रोहका नेता वामदेव गौतम स्वयं सांसद थिए । अहिले विद्रोहका उद्घोषक भएका उनी सांसद छैनन् । तर, ०५४ सालको विभाजनमा अग्रपंक्तिमा रहेर सक्रिय भूमिका निभाउनेको अनुहार र मन अहिले पनि फेरिएको छैन ।
परिदृश्यमा देखिएका घटना र अनुहार हेर्दा लाग्छ, राहुको फन्दामा फसेको छ नेकपा एमालेको जीवन, यसैकारण नेपाल राष्ट्रको जीवनमा पनि कलिकाल लागेको अनुमान गर्न सकिन्छ ।
तर, वामदेव गौतमको आफ्नो पार्टीप्रतिको शत्रुभाव र माओवादी पार्टीप्रतिको मित्रभाव अनायास अनि अहिले देखिएको होइन । आठौँ महाधिवेशनको कालमा ०५४ सालमा पार्टी फुटाएर जानेहरूलाई गोलबन्द गर्न गम्भीर बिमार भएर गएका वामदेव गौतमले भ्याएकै थिए । आठौँ महाधिवेशनपछि ०५४ सालपछिका 'माले' को एउटा सानो पंक्ति पुनः संगठित भयो र एमालेभित्र केपी ओली र माधव नेपालका विरुद्ध गतिविधि गर्न थाल्यो । झलनाथ खनाललाई एक्ल्याउन र एकांगी बनाएर बिगार्न प्रमुख भूमिका निभाउने माले कम्पनीको नेतृत्व पनि वामदेव गौतमले नै गरेका थिए यस बीचमा । एघार भाइबैनाको हस्ताक्षरका कारण यतिवेला सबैभन्दा अप्ठ्यारोमा परेका नेकपा एमालेका अध्यक्ष झलनाथ खनालको यो हविगत पनि वामदेव गौतमको आँकलनमा निकै अगाडि नै परिसकेको थियो । सायद अन्तिम घडीमा झलनाथ खनालको दिमागमा शंख-घन्ट बजे होलान् । त्यसैले उनले ठाउँ-ठाउँमा हस्ताक्षर अभियान नभएको बोलिरहको सुनियो । जब कि हिजो एमाले फुटाउन तोकिएको भूमिका निभाउनेमध्येका एकजना सभासद्ले आफूले १ नम्बरमा र अर्का सभासद्ले ६ नम्बरमा सही गरेको सत्यको उद्घाटन आफैँले गरेका थिए ।
०५७ सालमा माधव नेपाल, झलनाथ खनाल, केपी ओलीबाट निराश भएर भौँतारिएर मसम्म आइपुगेका वामदेव गौतमलाई हरि रोका, घनश्याम भुसाल र कोमल भट्टराईको दबाबमा मैले किन भित्र्याएछु भनेर यतिवेला थकथक मानेको छैन मैले । 'म त एमाले फर्किन्नँ, बरु पढ्न जान्छु, वामदेवलाई समूहसहित पार्टीमा फर्काउनुहोस्' भनी सल्लाह दिने हरि रोका पिएचडीको पढाइ छाडेर यतिवेला आफूलाई स्वतन्त्र सभासद् भनेर परिचय दिन उभिए पनि चिन्ने-जान्ने सबैले उनलाई माओवादी सभासद् नै भन्छन् । घनश्याम भुसाल म कुनै गुटमा छैनँ त भनिरहेकै छन्, तर गुटबन्दीलाई बाठो हिसाबले संगठित गर्ने कामबाट उनी पनि पछि हटेका छैनन् । जहाँसम्म कोमल भट्टराईको कुरो हो— यतिवेला उनी किनारबाट एमालेको भविष्य नियालिरहेका छन् ।
अर्थात्, वामदेव गौतमसहितको, टुक्रिएको मालेसमूहलाई एमालेमा लैजानूस् भनेर मसँग पुतलीसडकको मनमोहनचोकस्थित खोटाङ समाजको कार्यालयदेखि मानभवनको वामदेव गौतमको डेरासम्म कचकच गरेर पार्टी पुनः एकीकरण गर्ने काममा मलाई धकेल्ने तीनैजना युवा यतिवेला जनताको बहुदलीय जनवादलाई नेपाली क्रान्तिको मार्गदर्शक सिद्धान्त मान्ने नेकपा एमालेको मूलधारबाट चोइटिएर बसेका छन् भन्नुपर्ने हुनाले, म ०५७ सालको पुनः एकीकरणमा आफू घिच्चिनुपरेको घटनालाई विषादका रूपमा सम्भिmन बाध्य भएको छु । हरि रोका, घनश्याम भुसाल र कोमल भट्टराईको चर्को दबाब नभएको भए वामदेव गौतमसहितको माले-एमाले एकीकरण पनि हुने थिएन र हामीले ०६७ सालको चैते खडेरीमा यो फोहोरी चर्तिकलाको दर्शन पनि गर्नुपर्ने थिएन ।
तर, पछुतो मानेर हुन्छ के ! हुन त एमालेको विभाजनकारी द्वन्द्व, ०५४ साल या ०६६ सालको मसान्तमा आएर मात्रै झाङ्िगएको होइन । भूमिगत भएका कारण बाहिरबाट चोट नदेखिएको मात्र हो । प्रतिशतका हिसाबमा यसभन्दा ठूलो विभाजन त ०३९ सालमै भएको थियो । सुन्दर भविष्य बोकेका होनहार युवालाई प्रजातन्त्रप्राप्तिको संघर्षबाट विमुख गराउने काम ०३९ सालमै भएको थियो । आजको केन्द्रीय कमिटी, पोलिटब्युरो सदस्य बन्नसक्ने क्षमता भएका दर्जनभन्दा बढी युवाको जीवन राजनीतिको मैदानबाट चटक्कै बाहिर निस्किएको थियो । उतिवेलाको अधोगतिको जिम्मा लिनुपर्ने व्यक्ति अहिले नेकपा मालेका महासचिव हुनुभएका सिपी मैनाली नै हुनुहुन्छ भन्ने निष्कर्ष लेख्न अलिकति पनि गाह्रो मान्नुपर्दैन । कहाँ पुगे होलान् त्यतिवेलाका ऊर्जावान् लोक सुब्बा, ठाकुर श्रेष्ठ, दामोदर उपाध्याय, नन्द कन्दङ्वाजस्ता साथीहरू !
ठूला-ठूला विभाजनकारी गतिविधिलाई सहन गर्दै आजको नेकपा एमाले यस ठाउँमा आइपुगेको हो । पार्टीमा व्यक्तिगत नाफा-नोक्सान हेर्नेहरूले कहिल्यै पनि पार्टी बलियो भएको देख्न चाहँदैनन् । पार्टी बलियो हुनु व्यक्तिको स्वः समूहमा समाहित हुनु हो । आफूलाई केन्द्रमा राखेर सोच्नेहरू सधैँभरि पार्टीको अग्रगमनका लागि बाधक हुन्छन् ।
पार्टी फुट्छ/फुट्दैन, अझै पनि भविष्यकै कुरा हो । कान्तिपुर टेलिभिजनको पर्दामा वामदेव गौतमले गरेको उद्घोषले पार्टी फुट्ने रहेछ भन्ने धेरैलाई लागेको मात्र हो । जेठ १३ गतेसम्म पर्खिएर हेर्ने, त्यतिवेलासम्म आफूले भनेअनुसारको काम नभए ०६७ साल जेठको १४ गते एमालेका विरुद्ध विद्रोहको आह्वान नेतृत्व गर्ने बोली बोलेर वामदेव गौतमले एकीकृत माओवादी पार्टीको जनविद्रोहको तात्कालिक कार्यनीतिलाई खर्लप्पै बोकेका छन् । उहिल्यै विभाजनका सूत्रधार बनिसकेका वामदेवले अहिले पार्टीलाई कति चर्को धक्का दिने हुन् थाहा पाउन जेठ १४ गतेसम्म कुर्नैपर्ला ।
त्यो धक्कालाई सीमित बनाउने हो भने यतिवेला झलनाथ खनाल, माधव नेपाल र केपी ओली टपक्क मिल्नु पहिलो आवश्यकता हो । राष्ट्रिय राजनीतिमा मध्यमार्गको परिचय बनाइसकेको नेकपा एमालेको भविष्य उग्रवामपन्थ र उग्रदक्षिणपन्थको विरोध तथा मध्यमार्गी शक्तिसँगको ऐक्यबद्धतामा नै सुरक्षित रहनेछ

source:

http://www.nayapatrika.net/newsportal/view/12786--.html

Tuesday, April 6, 2010

चौबीस करोडको जडीबुटी निकासी

चौबीस करोडको जडीबुटी निकासी



नेपालगञ्ज। आर्थिक वर्ष २०६६/६७ को चैत दोस्रो सातासम्म नेपालगञ्ज नाकाभएर नेपालबाट रु. २४ करोड बराबरको जडिबुटी भारत निकासी भएको छ।
साठी प्रकारभन्दा बढी जडिबुटी सङ्कलन हुने मध्यपश्चिमाञ्चलका विभिन्न जिल्लाबाट यो महिनासम्म ४५ लाख किलो जडिबुटी भारत निकासी भएको नेपाल जडिबुटी व्यवसायी सङ्घ, बाँकेका अध्यक्ष मधुकर थापाले बताएका छन्।
नेपालगन्ज भन्सार हुँदै नेपालबाट भारतमा ९४ प्रतिशत र बाँकी पाकिस्तान, बङ्गलादेश, जर्मनी र स्वीटजर्ल्यान्डमा जडीबुटी निकासी हुने गर्दछ।
नेपालकै जडिबुटीको खानी मानिने मध्यश्चिमाञ्चल क्षेत्रको सल्यान, रोल्पा, डोल्पा, जुम्ला, हुम्ला, जाजरकोट, रुकुम, प्युठान, दाङ, सुर्खेतलगयात जिल्लाबाट बर्सेनि करोडौँको जडिबुटी नेपालगन्ज नाकाबाट निकासी हुँदै आएको छ।
यस क्षेत्रबाट यार्सागुम्बा, तेजपात, काउलोका बोक्रा, रिठा, टिमुर, तित्ते चिरौता, सकावरी, अदुवा, कट्की, जटामसी, बोझोलगायत ६० प्रकारभन्दा बढी जडिबुटी सङ्कलन हुने गरेको बताइएको छ।
नेपालमा पाइने ८० प्रकारका जडिबुटीमा धेरै जडिबुटी विदेश निकासी हुने नाका नेपालगन्ज भन्सार कार्यालय रहेको छ।

source:
http://www.weeklynepal.com/newsite2/component/content/article/46-bazar-new-1/4593-2010-04-06-11-37-00.html

Monday, April 5, 2010

राष्ट्रिय सुरक्षा गम्भीर खतरामा पर्न सक्छ: परिषद्

राष्ट्रिय सुरक्षा गम्भीर खतरामा पर्न सक्छ: परिषद्
कान्तिपुर संवाद्‍दाता




काठमाडौ, चैत्र २४ - छिमेकी मुलुकलाई मेसिन रिडेबल पासपोर्ट (एमआरपी) छाप्न दिँदा राष्ट्रको सुरक्षा गम्भीर खतरामा पर्न सक्ने भन्दै सुरक्षा परिषद सचिवालयले भारतलाई छाप्न दिने निर्णयमा पुनर्विचार गर्न सरकारलाई सुझाव दिएको छ ।

एमआरपीको नियन्त्रण संयन्त्र छाप्ने मुलुकमै रहन सक्ने र त्यसो भएमा नेपाली नागरिक, कुन मुलुकमा गयो, कति दिन बितायो जस्ता गोप्य सूचना उसैको जानकारीमा जाने भएकाले निर्णयमा पुनर्विचार गर्न सचिवालयले सुझाएको हो ।

भारतलाई एमआरपी छाप्न दिने निर्णय गर्नुअघि र पछि समेत सचिवालयले प्रधानमन्त्री माधवकुमार नेपाललाई यस विषयमा गम्भीर विचार गर्न सुझाव दिएको एक अधिकृतले बताए । रक्षासचिव संयोजक, नेपाली सेनाका उपरथी सहसंयोजक र सेना, प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी र रक्षा मन्त्रालयका उच्च अधिकृत सम्मिलित सचिवालयले छिमेकी मुलुकलाई नै एमआरपी छाप्न दिने निर्णय त झन् गम्भीर भएको जनाएको छ ।

'कुनै पनि मुलुकको राष्ट्रिय सुरक्षा, अखण्डता, सार्वभौमसत्तामाथि छिमेकी मुलुकबाटै बढी खतरा रहन्छ । त्यसैले छिमेकी मुलुकलाई त्यसको जिम्मा दिनु अझ संवेदनशील विषय हो,' सचिवालयको सुझावमा भनिएको छ । स्रोतका अनुसार भारतमा छपाइ गरिए एमआरपीको चिप्समा रहने व्यक्तिगत विवरण भारतीय नियन्त्रणमा रहन सक्नेछ । त्यसो भयो भने विदेश जाने नेपाली नागरिकको मात्र नभई भीभीआईपी, भीआईपी, सुरक्षा निकाय, कर्मचारी सबैको गतिविधिमाथि उनीहरूको नजर रहन्छ ।

भारतले आफ्नो नियन्त्रणमा रहने गरी नेपालमा केन्द्रीय राहदानी कार्यालय स्थापनाका लागि अतिरिक्त प्रस्तावसमेत राखेको जानकारी दिँदै एक परराष्ट्र अधिकृतले भने, 'एमआरपी छाप्न दिनेभन्दा यो विषय अझ गम्भीर छ ।' गृह प्रवक्ता तथा शान्ति सुरक्षा महाशाखाका प्रमुख सहसचिव जयमुकुन्द खनालका अनुसार भारतले अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थललगायत १० अध्यागमन कार्यालयको प्राविधिक क्षमता अभिवृद्धिका लागि सहयोग गर्ने प्रस्ताव राखेको हो ।

यसअन्तर्गत पासपोर्ट रिडेबल मेसिन, सञ्चार उपकरण, कम्प्युटरलगायत सबै उपकरण पर्छन् । गृहमन्त्री भीम रावलको भारत भ्रमणका बेला भारतले यो प्रस्ताव राखेको र त्यसका लागि छिट्टै एक अनुगमन टोली पठाउने जनाएको छ । ती सबै कार्यालयको एकीकृत डाटा बेस आफूले पनि राखेको खण्डमा भारतले को-को नेपाल आए र को-को नेपाल हुँदै बाहिरिए भन्नेसम्मको तथ्यांक हासिल गर्न सक्ने एक उच्च अधिकारीले जनाए ।

'सम्पूर्ण ढंगबाट नेपालमाथि निगरानी राख्ने भारतीय चाहना देखिन्छ । नेपालका नेताहरू राष्ट्रियता र राष्ट्रिय सुरक्षाप्रति संवेदनशील नभएकाले यो स्थिति आएको हो,' पूर्वगृहसचिव चण्डीप्रसाद श्रेष्ठले भने । सामरिक र विकासका दृष्टिले निकै शक्तिशाली मुलुक बेलायतको समेत पासपोर्ट दुरुपयोग गरिएको घटना सार्वजनिक भएको अवस्थामा नेपालजस्तो कमजोर मुलुकले दूरगामी असर पार्ने यस्तो निर्णय गर्दा कुनै विचार नपुर्‍याएको उनले बताए ।

जनवरी १९ मा दुबईमा मारिएका हमासका एक शीर्ष नेता महमद अल माभोहको हत्यामा बेलायती पासपोर्ट दुरुपयोग गरिएको तथ्य हालै बेलायती परराष्ट्रसचिव डेभिड मिलिबान्डले खुलासा गरेका छन् । महमदको हत्या इजरायली बाह्य गुप्तचर एजेन्सी मोसादले गराएको र हत्यामा संलग्न मोसादका एक दर्जन अधिकारीले नक्कली बेलायती पासपोर्ट बोकेको खुल्न आएको हो ।

बीबीसी अनलाइनका अनुसार यो घटनासँगै बेलायत सरकारले न्डनस्थित दूतावासमा कार्यरत एक उच्च इजरायली कुटनीतिज्ञलाई देश निकाला गरेको छ । उक्त हत्यामा संलग्न मोसादका अधिकारीले बेलायतका अतिरिक्त फ्रान्स, जर्मनी, आयरल्यान्ड र अस्ट्रेलियाको नक्कली पासपोर्टसमेत प्रयोग गरेको खुलेको छ ।

source:
http://www.ekantipur.com/np/2066/12/24/full-news/309605/

Search and Buy from amazon.com